هنگامی که در شرایط استرس‌زا قرار می‌گیریم، بعضی هورمون‌ها در بدن ما شروع به ترشح می‌کنند. هورمون کورتیزول یکی از این هورمون‌هاست. این هورمون روی سیستم ایمنی، دستگاه گوارش، پوست و سایر ارگان‌های بدن ما اثر می‌گذارد. پژوهش‌ها نشان می‌دهند نحوه‌ی ترشح کورتیزول در شرایط استرس‌زا بین زنان و مردان متفاوت است. استرس تقریبا روی تمام ارگا‌ن‌های بدن ما اثر می‌گذارد و ممکن است از جنبه‌های مختلفی سلامتی ما را به‌خطر بیندازد. در پاسخ به استرس و با تولید هورمون کورتیزول، سطح انرژی بدن به‌صورت موقت بالا می‌رود و در پی این افزایش انرژی، فعل‌وانفعالاتی در سیستم گوارشی و ایمنی بدن صورت می‌گیرد.

به‌هم‌خوردن تعادل هورمون‌ها در زنان اثرات خاصی دارد که ممکن است سلامت آنها را در درازمدت یا کوتاه‌مدت تحت‌تأثیر قرار دهد. در ادامه‌ی این مطلب، ۱۰ اثر فیزیولوژیکی و روانی استرس بر سلامت زنان را با هم مرور خواهیم کرد.


۱. کاهش میل جنسی

به‌اعتقاد دکتر ایرون گلداستاین، در مواجهه با اتفاقات استرس‌زا، مثل شروع شغلی تازه یا زندگی در شهری جدید، میزان تمایلات جنسی در زنان کاهش می‌یابد. علت بروز این مسئله این است که با افزایش میزان ترشح کورتیزول در شرایط استرس‌زا، سطح هورمون‌های جنسی کم می‌شود.
 



۲. قاعدگی‌های نامنظم

استرس شدید و طولانی‌مدت، می‌تواند به‌میزان قابل‌توجهی تعادل هورمون‌ها را به‌هم بریزد. همین عدم‌تعادل ممکن است منجر به مشکلاتی ازقبیل قطع، تأخیر یا نامنظمی در عادات ماهیانه‌ی خانم‌ها شود. پژوهشگران معتقدند زنانی که شغل‌های پراسترس دارند، ۵۰درصد بیشتر از زنانی که شغل‌شان استرس‌زا نیست، دوره‌های قاعدگی کوتاه‌مدت (کمتر از ۲۴ روز) خواهند داشت.


۳. آکنه

افزایش سطح کورتیزول در بدن، موجب افزایش ترشح چربی و درنتیجه بروز آکنه خواهد شد. طبق پژوهشی که در سال ۲۰۰۳ صورت گرفت، دانشجویان دختر در دوران امتحانات به‌علت بالابودن استرس، بیشتر دچار آکنه می‌شوند.


۴. ریزش مو

یکی از علت‌های ریزش مو، عدم‌تعادل فیزیولوژیکی است که درنتیجه‌ی استرس شدیدِ عاطفی و روانی رخ می‌دهد. استرس ممکن است چرخه‌ی زندگی مو را مختل کند و باعث شود موها وارد مرحله‌ی ریزش شوند. البته در طول دوره‌های استرس‌زا یا بلافاصله بعد از آن، ریزش مو نخواهید داشت؛ ریز‌ش‌های ناشی از استرس معمولا ۳تا۶ ماه بعد از مواجهه با شرایط استرس‌زا رخ می‌دهند.


۵. اختلال در هضم غذا

استرس‌های طولانی‌مدت موجب افزایش اسید معده می‌شوند و روی دستگاه گوارش اثر می‌گذارند. افزایش اسید معده موجب ناراحتی و سوءهاضمه و در موارد وخیم‌تر منجر به بروز زخم معده و سندرم روده تحریک پذیر می‌شود. کاهش و کنترل استرس از عوامل کلیدی در حفظ سلامت دستگاه گوارش است.


۶. افسردگی

زنان دو برابر مردان در معرض افسردگی قرار دارند. محققان برای کشف علت این موضوع، درباره‌ی تفاوت‌های زنان و مردان در مقابله با استرس و پاسخ به آن، تحقیق کرده‌اند. نتایج حاکی از این است که سطح بالای کورتیزول ناشی از استرس بلندمدت، استرس شغلی یا استرس‌های شدید در موقعیت‌های دشوار زندگی مثل مرگ یا طلاق می‌تواند موجب افسردگی شود.


۷. بی‌خوابی

همه‌ی ما با حس ناخوشایند بی‌خوابی آشناییم. حتما برای شما هم اتفاق افتاده است که هنگام خواب، بارهاوبارها اتفاقات آن روز را در ذهن خود مرور کنید و این ذهنِ درگیر و ناآرام، مانع خواب شما شود. حتما می‌دانید که استرس یکی از دلایل اصلی بی خوابی است و بی‌خوابی نیز مشکلاتی مثل عدم تمرکز، بی حوصلگی و افت انرژی در طول روز را به‌دنبال دارد.


۸. افزایش وزن

پژوهش‌های انجام‌شده نشان می‌دهند کورتیزولِ بیشتر، با نسبت کمترِ دور کمر به دور باسن مرتبط است (به‌عنوان‌مثال، چاقی در اطراف ناحیه شکم). استرس زیاد باعث افزایش اشتها و تمایل زیاد به مصرف مواد قندی و شیرین و درنتیجه بالارفتن وزن می‌شود.


۹. کاهش باروری

مطالعات اخیر نشان می‌دهند سطح بالای آنزیم آلفا آمیلاز (آنزیم مرتبط با استرس) در بدن خانم‌ها باعث ایجاد مشکل و تأخیر در بارداری می‌شود. البته اثبات وجود رابطه‌‌ای دقیق میان استرس و باروری نیازمند تحقیقات بیشتری است.


۱۰. افزایش احتمال سکته‌ی مغزی و حملات قلبی

طبق پژوهشی که در سال ۲۰۱۲ روی ۲۲هزار زن صورت گرفت، احتمال وقوع سکته‌ قلبی در زنانی که در محل کار در معرض استرس شدید قرار دارند، نسبت‌به زنانی که در مشاغل کم‌استرس فعالیت می‌کنند، ۴۰درصد بیشتر است. سکته مغزی نیز در میان افرادی که زندگی پراسترسی دارند، شایع‌تر است. احتمال باروری در زنانی که بیشترین سطح آنزیم آلفا آمیلاز در بدن آنها وجود دارد، ۱۲درصد کمتر از زنانی است که کمترین میزان این آنزیم را در دوران قاعدگی دارند.


منبع: سایت چطور